ترکیب بلاک چین و اینترنت اشیاء ما را به کدام سمت هدایت می کند؟

شرکت‌های بزرگ دنیای فناوری در حوزه‌های هوش مصنوعی، بلاک‌ چین، اینترنت اشیاء و بیگ دیتا سرمایه‌گذاری‌های بزرگی انجام داده اند. اما رشد و گسترش فناوری‌های مذکور با افزایش نگرانی‌ها درباره‌ی آن‌ها نیز همراه بوده است.

ترکیب فناوری‌های گفته شده که با نام Big Four هم شناخته می‌شوند، جای بحث و بررسی کارشناسان امروزی دنیای فناوری را دارد. به‌عنوان مثال، بیگ دیتا نوعی سنگ‌بنای فناوری‌های آینده خواهد بود و اگر با هوش مصنوعی و بلاک‌چین ترکیب شود، ظرفیت‌های زیادی به همراه خواهد داشت. به‌علاوه، ترکیب اینترنت اشیاء با بلاک‌چین نیز برای هر دو فناوری سودمند است.

فناوری بلاک چین می‌تواند بسیار سودمند باشد. سودمندی آن شبیه به هوش مصنوعی و اینترنت اشیاء است و خود را در کنار آن‌ها و خصوصاً در پیشرفت اینترنت اشیاء نشان می‌دهد.

به‌دلیل شباهت بلاک‌چین و اینترنت اشیاء در مشکلات اجرا و گسترش، شاید ترکیب این دو فناوری به حل مشکلات اصلی آن‌ها کمک کند. درواقع، آن‌ها به‌کمک یکدیگر می‌توانند برخی از موانع اجرای فناوری‌ها را از بین ببرند.

در نتیجه‌گیری فرض ترکیب ‌شدن اینترنت اشیاء و بلاک‌چین، می‌توان سیستمی بدون نقص را تصور کرد؛ سیستمی که در آن اشیای هوشمند در شبکه‌ای با نظارت کم انسانی فعالیت می‌کنند آنهم با امنیت مثال زدنی فناوری بلاک چین. راه‌های متعددی وجود دارد که می‌توان با استفاده از آن‌ها فناوری‌های مذکور را با هم ترکیب و کاربردی مشترک استخراج کرد. درحال‌حاضر، این روش‌ها در حال ‌بررسی هستند.

دشواری های اینترنت اشیاء

در فضای بلاک‌چین، توکن‌ها (ICO) با سرعت زیادی ظهور کردند و با ادعای حل‌کردن تقریبا تمامی مشکلات انسان، یکی پس از دیگری معرفی شدند. در حوزه‌ی اینترنت اشیاء نیز چنین جوی چند سال پیش ایجاد شد. به ‌هر حال در مدت چند سال، تجربه‌های سخت و ارزشمندی در حوزه‌ی IoT کسب شد. کارشناسان به‌خصوص در بحث امنیت شبکه و زمان اجرای فناوری، نکات مهمی متوجه شدند.

اجرای شبکه‌های اینترنت اشیاء با نرخ شکست فراوانی رو‌به‌رو بود. در بررسی میدانی مشخص شد میزان موفقیت شرکت‌هایی با زمینه‌ی کاری اینترنت اشیاء فقط ۲۶ درصد بوده است. مشکلاتی که مانع از موفقیت این شرکت‌ها می‌شد، تقریباً همان مشکلاتی بودند که بر سر راه همه‌ی فناوری‌های جدید قرار می‌گیرند. کیفیت داده و تخصص داخلی و زمان زیاد پیش‌بینی‌نشده برای تکامل، برخی از این موانع مشترک هستند.

ایده‌ها و فناوری‌های اینترنت اشیاء روی کاغذ امیدوارکننده و راحت به‌نظر می‌رسیدند. البته، امروز مشخص شده که قانونی‌کردن آن‌ها پیچیدگی‌های زیادی دارد. به‌علاوه، پس از قانونی‌شدن فناوری‌ها نیز مشکلات مختلف ازجمله حمله‌های سایبری آن‌ها را تهدید می‌کند.

یکی از مثال‌های مهم در خلأ‌های امنیتی اینترنت اشیاء، با بات‌نت Mirai مشاهده شد. این حمله‌ی سایبری از دوربین‌های نظارتی آی پی و دستگاه‌های DVR آن‌ها برای گسترش استفاده می‌کرد. البته، دستگاه‌های قربانی روی تنظیمات پیش‌فرض کارخانه‌ای یا تنظیمات امنیتی ضعیف کار می‌کردند و هیچ تغییری در آنها داده نشده بود.

تب اینترنت اشیاء فروکش کرده است؛ اما ظرفیت‌ها و کاربردهای این فناوری هنوز وجود دارند و دیده می‌شوند. البته، فناوری هنوز برای ورود به زندگی روزمره‌ی انسان‌ها آماده نیست. اینترنت اشیاء به بررسی‌ها و شتاب‌دهی‌های زیادی نیاز دارد. شاید این نیازها به ‌کمک فناوری بزرگ دیگری رفع شود.

بلاک‌چین وارد می‌شود

همان‌طور که در ابتدای مقاله گفته شد، چهار فناوری بزرگ در حال ‌توسعه هستند تا به‌ عنوان نیروهای اصلی انقلاب صنعتی چهارم نقش خود را ایفا کنند. البته، همه‌ی آن‌ها به مرحله‌ای رسیده‌اند که قطعاً به‌تنهایی نمی‌توانند از آن گذر کنند. به‌همین‌دلیل، در ‌حال‌ حاضر ترکیب‌های مختلفی از فناوری‌های بزرگ آینده را شاهد هستیم.

بلاک‌چین پایه‌های اینترنت را بازسازی می‌کند. یکی از ضعف‌های اصلی و مانع اتصال هوش مصنوعی و اینترنت اشیاء، مشکلات امنیتی است که در سطح و فرم کنونی اینترنت وجود دارد. فناوری بلاک‌چین می‌تواند با سه راهکار، بسیاری از این مشکلات را از بین ببرد.

بلاک‌چین به کاربران امکان می‌دهد بصورت مستقیم باهم تجارت کنند. این امکان مکانیزم پرداخت را همزمان با شبکه‌ی ارتباطی به کاربران عرضه می‌کند. شبکه‌های بلاک‌چین را می‌توان برای ایجاد گزار‌ش‌هایی با قابلیت‌ ایندکس استفاده کرد. این نوع گزارش ‌بصورت خطی و دائمی ایجاد می‌شود و همه‌ی مردم در سرتاسر جهان بدون سانسور می‌توانند از آن‌ها استفاده کنند.

قابلیت دیگر بلاک‌چین برای کاربران، ابزار تأیید هویت است. این امکان برای کاربرانی مفید خواهد بود که با هدف کنترل داده‌های خود فعالیت می‌کنند.

بلاک‌چین به‌عنوان پایه‌ای برای کاربردهایی ایجاد شد که شامل تراکنش و ارتباط هستند. چنین کاربردهایی مواردی همچون قراردادهای هوشمند یا دیگر کاربردهای هوشمند را در بر خواهند داشت که از فرایندهای خاص اینترنت اشیاء، پشتیبانی کنند. با این روش، بلاک‌چین می‌تواند نه ‌تنها پذیرش و اجرای اینترنت اشیاء را تسهیل کند؛ بلکه قابلیت‌ها و بهره‌وری هزینه‌ای آن را نیز افزایش دهد.

ظرفیت‌های ترکیب دو فناوری ذکرشده، تنها به‌صورت فرضیه مطرح نشده‌اند؛ بلکه نمونه‌هایی از آن‌ها مورد بررسی و حتی اجرا قرار دارد. به‌عنوان مثال، IBM به ‌عنوان یکی از استفاده‌کنندگان و بازیگران بزرگ‌ راهکارهای بلاک‌چین، در حال ‌حاضر از این فناوری برای نوعی از اینترنت اشیاء استفاده کرده و حتی درصدد توسعه‌ی آن است. هدف نهایی این غول دنیای فناوری ترکیب و ادغام هوش مصنوعی و اینترنت اشیاء و بلاک‌چین خواهد بود.

شرکت‌ها، کاربران اصلی اینترنت اشیاء و بلاک‌چین هستند. آن‌ها هم مانند بازیگران بزرگ صنعت به این نتیجه رسیده‌اند که انقلاب صنعتی چهارم به‌هیچ‌وجه روی یکی از فناوری‌ها شکل نخواهد گرفت. به‌ بیان ‌دیگر، برای ایجاد چنین انقلابی به ترکیب فناوری‌های پیشگام نیاز داریم.

اگر اینترنت اشیاء مشکلاتی از نوع امنیت و خرابکاری دارد، ترکیب آن با بلاک‌چین به‌منظور ساخت سیستمی امن و نفوذناپذیر کاملاً منطقی به ‌نظر می‌رسد. شایان ذکر است وقتی اینترنت اشیاء و هوش مصنوعی از مزایای ذکر شده در ترکیب با بلاک‌چین منتفع شوند، این فناوری نیز ریشه‌دار‌تر و حتی در برخی حوزه‌ها، استفاده از آن الزامی خواهد شد.

درنهایت، شاید زمان آن رسیده باشد که فعالان حوزه‌ی بلاک‌چین تلاش برای ساختارشکنی در سیستم‌های گذشته فقط با یک شبکه‌ را کنار بگذارند. آن‌ها باید به‌دنبال راه‌هایی باشند که بلاک‌چین را در اتحاد با اینترنت اشیاء، بیگ دیتا، هوش مصنوعی و فناوری‌های دیگر گسترش دهند.