پلتفرم های محاسباتی

انقلابی در پلتفرم های محاسباتی

منظور از پلت فرم، نرم افزارها و سخت افزارهایی هستند که با معماری خاصی در مراکز داده، توسعه داده شده‌اند. سازمان IDC مطابق تغییرات بسیار زیادی که در تکنولوژی صورت گرفته است سه پلتفرم را در تقسیم بندی خود لحاظ کرده است. 

پلتفرم ۱ که از اواخر سال ۱۹۵۰ آغاز شده و همچنان ادامه دارد و مبتنی بر mainframe ها و ترمینال‌ها هستند. 

پلتفرم ۲ که از میانه سال ۱۹۸۰ تاکنون با ظهور کامپیوترهای شخصی متولد شد و مدل Client/Server و نرم افزارهای تحت وب در این پلتفرم گنجانده می‌شوند. 

و در نهایت پلتفرم ۳ که در اوایل سال ۲۰۱۰ و با معرفی مفاهیمی مانند cloud، Big data، mobile و social پا به عرصه ظهور گذاشته و روز به روز در حال فراگیرتر شدن می‌باشد.

این پلت فرم‌ها نه بر اساس نوع تکنولوژی، بلکه بر اساس تعداد کاربران و وسعت نرم افزارهایی که این تکنولوژی‌های جدید امکان استفاده از آن‌ها را ایجاد کرده‌اند، تقسیم‌بندی می‌شوند. پلتفرم ۱ از میلیون‌ها کاربر و هزاران نرم افزار پشتیبانی می‌کند. پلتفرم ۲ از صدها میلیون کاربر و ده‌ها هزار نرم افزار و پلتفرم ۳ از میلیاردها کاربر و میلیون‌ها نرم افزار پشتیبانی می‌کند. باید بدانید که امروزه بیش از ۳۶ درصد از جمعیت جهان یعنی در حدود ۲ میلیارد و چهارصد میلیون نفر، از اینترنت استفاده می‌کنند (بیش‌تر از نصف آن‌ها از موبایل استفاده می‌کنند) و به تنهایی بیش از ۱ میلیون نرم افزار برای سیستم عامل‌های IOS و اندروید طراحی شده است. 

پلتفرم ۱

در این پلتفرم، mainframe که یک سیستم محاسباتی با قدرت پردازش بالا، حافظه و ظرفیت زیاد است، نقش اصلی را بازی می‌کند و در درجه اول برای میزبانی نرم افزارهای بسیار مهم و پایگاه‌های داده در یک سازمان استفاده می‌شود. چندین کاربر می‌توانند به‌صورت همزمان از طریق سخت افزارهای با قدرت کمتر مانند ترمینال‌ها به mainframe وصل شوند. همه‌ی پردازش‌ها در mainframe انجام می‌شود و ترمینال‌ها تنها برای استفاده از نرم افزار و نمایش نتیجه استفاده می‌شوند. با اینکه این mainframeها قابلیت اعتماد و امنیت بالایی را برای کاربرانشان تامین می‌کنند ولی هزینه‌های مرتبط زیادی برای آن‌ها وجود دارد. هزینه خرید آن‌ها بسیار زیاد است و فضای قابل توجهی را به خود اختصاص می‌دهند و همچنین انرژی زیادی را نیز مصرف می‌کنند. به‌طور کلی هزینه‌های سرمایه‌ای (CAPEX) و هزینه‌های عملیاتی (OPEX) آن‌ها بسیار بالاست و عموماً در گذشته بانک‌ها، بیمه‌ها و ادارات دولتی از mainframe برای امور خود استفاده می‌کردند.

در شکل زیر می‌توانید نمونه‌ای از انواع mainframe را مشاهده نمایید:

 

پلتفرم ۲

همان‌طور که گفته شد در این پلتفرم مدل Client/Server جاری است. در این مدل یک کامپیوتر که سرور نامیده می‌شود، برنامه‌ای را اجرا می‌کند که یک سرویس خاص را بر روی شبکه برای استفاده سایر کامپیوترها (Client) که این برنامه را نصب کرده‌اند، فراهم می‌نماید. این مدل بدین صورت عمل می‌کند که برنامه نصب شده در سرور تمام درخواست‌های ارسال شده از سمت clientها را دریافت و در پاسخ به درخواست آن‌ها مجوز استفاده از سرویس مربوطه را ارسال می‌نماید. نرم افزارهای ایمیل، نرم افزارهای کسب‌وکار، نرم افزارهای تحت وب، پایگاه‌های داده، فایل‌ها و پرینترها، از این دسته می‌باشند. سخت افزار Client می‌تواند یک کامپیوتر رومیزی، یک لپ تاپ و یا موبایل باشد، و کاربران عموماً از بستر LAN و یا WAN برای برقراری ارتباط با سرور، استفاده می‌کنند. این ارتباط می‌تواند از طریق نرم افزار نصب شده در Client و یا از طریق یک web browser انجام گردد.

در این مدل با اینکه هزینه سخت افزار سرور به میزان قابل توجهی کمتر از mainframe می‌باشد، ولی هنوز هزینه‌های عملیاتی (OPEX) مربوط به نگهداری چندین سرور و نرم افزار اجرا شده در آن بالا و قابل توجه است. در این مدل سرعت رشد بار کاری کاربران، اطلاعات و نرم افزارها که بصورت روزانه افزایش می‌یابد، بسیار چالش برانگیز است. افزودن سرور برای رفع این چالش لزوماً به مدیریت بار کاری بهتر نمی‌انجامد.

پلتفرم ۳

 

اصطلاح پلتفرم ۳ برای اولین بار توسط IDC ابداع شد. این پلتفرم دارای ۴ رکن اصلی Cloud، BigData، Mobile و Social است. این تکنولوژی‌ها به شکل قابل توجهی به کسب‌وکارها، اقتصادها و زندگی‌ها، شکل داده‌اند. 

به‌صورت خیلی خلاصه، Cloud مصرف کننده را قادر می‌سازد، منابع IT  را به عنوان یک سرویس، از تامین کننده cloud دریافت نماید. Big Data تجزیه و تحلیلی را ایجاد می‌نماید که بینش عمیق‌تری را نسبت به دیتا برای تصمیم‌سازی فراهم می‌نماید. موبایل‌ها دسترسی فراگیری را به نرم افزارها و اطلاعات فراهم می‌نماید و در نهایت تکنولوژی‌های Social اشخاص را بهم متصل می‌نماید و تبادل اطلاعات و همکاری بین آن‌ها را فراهم می‌کند.

تکنولوژی‌های پلت فرم ۳ به جای این که جایگزینی برای تکنولوژی‌های پلتفرم ۲ باشند، تقویت کننده آن‌ها هستند. یک جنبه کلیدی در پلتفرم ۳، همگرایی بین ۴ رکن موجود در آن است و نه اینکه آن‌ها را به‌صورت کاملاً مجزا و جدا از هم در نظر بگیریم. پس ترکیب ۲ یا چند تا از این تکنولوژی‌ها باعث ایجاد نوآوری‌ها و راه‌حل‌های جدید و با ارزش می‌گردد. برای مثال شرکتی را در نظر بگیرید که سرویس cloud ارائه می‌نماید و در ضمن آن از راه‌حل‌های social و mobile نیز استفاده می‌کند. 

مطابق آخرین تحقیقی که IDC انجام داده است، تخمین زده می‌شود بیشتر از ۸۰ درصد زیرساخت و نرم افزارها در بیشتر دیتاسنترها متعلق به پلتفرم ۲ است. این بدان معناست که سازمان‌ها سرمایه‌گذاری قابل توجهی در تکنولوژی‌های پلتفرم ۲ انجام داده‌اند و یک تغییر جهت سریع و کامل به پلتفرم ۳، مقرون به صرفه و عملی نیست. این امر منجر به ایجاد یک پلتفرم جدید به نام پلتفرم ۲.۵ شده است که بین پلتفرم ۲ و ۳ قرار دارد. این پلتفرم شامل راه‌حل‌ها و تکنولوژی‌هایی است که سازمان‌ها را قادر می‌سازد با استفاده از آن‌ها شکاف بین این دو پلتفرم را پر کنند. سازمان‌ها در این پلتفرم قادرند نرم افزارهای پلتفرم ۲ را تحویل دهند و خروجی پلتفرم ۳ را بسازند، بدون اینکه دوباره کاری و یا انتقال دیتایی انجام شود. 

IDC پیش‌بینی می‌کند که در آینده سازمان‌ها تمرکز بیشتری بر روی مفاهیمی مانند wireless data، smartphone، tablet، cloud service، big data و IoT خواهند نمود و صدها میلیارد دلار در هر بخش خرج خواهند کرد. این نشان می‌دهد که مسیر صنعت به سمت مقیاس‌های بسیار بزرگ در تکنولوژی‌های پلتفرم ۳ است. تخمین زده می‌شود تا سال ۲۰۲۰ بیش از ۴۰ درصد سرمایه گذاری‌ها در صنعت IT به این سمت هدایت شوند. 

امید مرادی

خرداد ۹۹