فهرست مطالب
مجازی سازی Desktop
مجازی سازی دسکتاپ و یا Desktop Virtualization روشی است که سیستم عامل کامپیوترهای شخصی را از ماشین فیزیکی جدا می کند و سیستم عامل بجای اینکه بر روی هارد دیسک کاربر ذخیره گردد، به یک سرور مرکزی منتقل می شود. در نتیجه کلیه برنامه ها و پردازش ها بر روی سرور انجام می شود. به واسطه پیاده سازی این راهکار در سازمان عملاً وابستگی مجموعه به سخت افزار قطع می شود و دیگر دغدغه نگهداری سخت افزار را نداشته و هزینه های نگهداری آن به شدت کاهش خواهد یافت.
ایده این کار بسیار ساده است به جای اینکه روی کامپیوتر کاربران به صورت محلی، نسخه ای از سیستم عامل ویندوز اجرا شود، شما در مرکز داده خود، نسخه ویندوز را نصب می کنید. سپس کاربران شما به صورت Remote به کامپیوتر خود واقع در سرور وصل می شوند و سیستم عامل ویندوز ماشین خود (Windows XP ،Vista ،۷ و یا هر سیستم عامل دیگر) را اجرا می کنند. با استفاده از این تکنولوژی کاربران می توانند با استفاده از thin client، zero client ، گوشی های هوشمند، تبلت ها و یا کامپیوترهای کاربری عادی برای دسترسی به کامپیوتر خود استفاده کنند.
انواع پروتکل
کاربران برای ارتباط با دسکتاپ های خود بر روی سرور، می توانند از دو پروتکل RDP و PCoIP استفاده کنند.
پروتکل RDP که مخفف (Remote Desktop Protocol) است یک پروتکل انحصاری مایکروسافت است که به کمک آن می توان از طریق شبکه به یک سیستم دیگر به صورت گرافیکی وصل شد و آن را کنترل کرده و از امکانات آن بهره برد.
پروتکل ارتباطی PCoIP که مخفف (PC over IP) است، پروتکلی بهینه شده در جهت کاهش پهنای باند برای انتقال دسکتاپ، برنامه، صدا و تصویر می باشد که بر روی بستر LAN و WAN قابل استفاده است.
شرکت VMware نرم افزار Horizon View Client را به عنوان یک نرم افزار برای اتصال به دسکتاپ ها عرضه کرده است که در آن هم می توان از پروتکل RDP استفاده کنید و هم PCoIP . از نسخه Horizon 7 به بعد شرکت VMware پروتکل اختصاصی خود با نام Blast Extreme را که مبتنی بر HTML است، به بازار عرضه کرد. این پروتکل امکان اتصال به دسکتاپ ها را از طریق web فراهم کرده است. این پروتکل رقیب بسیار جدی برای PCoIP است.
دو تکنیک برای مجازی سازی دسکتاپ وجود دارد که در زیر شرح داده شده اند:
تکنیک RDS
در تکنیک Remote Desktop Service، سیستم عامل و نرم افزارها بر روی سرور نصب و بین چندین کاربر به اشتراک گذاشته می شوند. هر کاربر یک Session اختصاصی برای خود دارد که از بقیه کاربرها جدا است و نرم افزارها و دیتای آنها نیز از هم مجزا هستند. برای این تکنیک تنها نیاز به خرید یک لایسنس سیستم عامل ویندوز به همراه لایسنس ترمینال سرویس است و میزان هزینه ها را در قسمت سیستم عامل بسیار پایین می آورد. البته در ایران با توجه به اینکه نیازی به خرید لایسنس برای ویندوز نیست و برای ترمینال سرویس های قدیمی تر نیز کرک وجود دارد، این ویژگی خیلی به چشم نمی آید.
تکنیک VDI
روش کار تکنیک Virtual Desktop Infrastructure یا VDI کاملا متفاوت با روش قبل است و از محبوبیت بالایی در مجازی سازی دسکتاپ برخوردار است. در این تکنیک هر دسکتاپ، یک ماشین مجازی یا همام VM است و در نتیجه برای هر کاربر می بایست یک ماشین مجازی و در نتیجه یک سیستم عامل نصب کرد.
کاربران با استفاده از یک نرم افزار Connection broker می توانند به دسکتاپ های خود متصل شوند. تمامی دسکتاپ ها بصورت کاملا مجزا از هم عمل می کنند و امنیت آنها کاملا حفظ می شود. به عبارت بهتر برای هر کاربر یک ماشین مجازی، یک سیستم عامل و مجموعه نرم افزاری مجزا، بصورت اختصاصی ساخته شده است.
انواع دسکتاپ
در VDI دسکتاپ ها می توانند به دو شکل persistent و non-persistent باشند. دسکتاپ های Persistent تمامی تنظیمات و دیتای کاربران را در خود نگه می دارد و دفعه بعد که کاربر به دسکتاپ خود وارد می شود آن تنظیمات و اطلاعات را مشاهده می کند.
دسکتاپ های non-persistent با آمدن یک درخواست لاگین، ساخته می شوند و زمانی که کاربر از دسکتاپ خود log out می کند نه تنها تمامی تنظیمات و فایل ها پاک می شوند، بلکه خود ماشین نیز پاک می شود. همیشه مدیران شبکه یک desktop pool برای اینکار می سازند و با توجه به نیاز، چند دسکتاپ از این نوع را در آن قرار می دهند.
همانطور که مشاهده کردید تکنیک VDI تا حد بسیار زیادی کار ما را راحتتر می کند. اما باز قابلیت های دیگری نیز در آن قرار داده شده است که کار را از این هم ساده تر کرده و بعلاوه در مصرف استوریج نیز صرفه جویی می کند.
در تکنیک بالا که توضیح داده شد، شما یک ماشین مجازی ساخته، نرم افزارهای مورد نیاز سازمان را نصب کرده و در نهایت به تعداد مورد نیاز از روی آن Clone تهیه کرده و به کاربران اختصاص می دهید. اما از اینجای کار به بعد اگر بخواهید هر تغییری بدهید بطور مثال نرم افزار جدیدی نصب کنید مجبور خواهید بود که بر روی تمامی ماشین ها بصورت جدا اینکار را انجام دهید که در نتیجه وقت زیادی از شما خواهد گرفت.
روش Linked clone
روش دیگری به نام Linked clone وجود دارد که در آن شما یک ماشین مجازی اصلی ساخته (Master Image) و سپس از روی آن یک snapshot می گیرید. در مرحله بعد شما ماشین های جدید را از روی آن snapshot بصورت linked clone می سازید که در واقع تمام ماشین های جدید از همان فضای دیسک اختصاص داده شده به Master image بصورت اشتراکی استفاده خواهند کرد.
همانطور که مشاهده می کنید در این روش صرفه جویی بسیار بالایی در مصرف دیسک خواهیم داشت بعلاوه اینکه امنیت دیسک های ماشین ها کاملا حفظ خواهند شد. همچنین اگر بخواهید تغییری سراسری در ماشین ها اعمال کنید برای مثال نرم افزار جدیدی نصب نمایید، دیگر نیازی نیست که در تک تک ماشین ها اینکار را انجام دهید. بلکه می بایست در Master Image این تغییر را داده و سپس ماشین ها را مجدد Recompose کرده تا با تغییرات جدید مجدد بالا بیایند.
نکته: البته باید در نظر داشته باشید که با Recompose کردن، تمامی تنظیمات و فایل های کاربران در ماشین های خودشان نیز از بین خواهند رفت. برای رفع این مشکل می بایست برای هر ماشین یک persistent disk بسازید تا تنظیمات و فایل های کاربران درون آنها ذخیره گردند و با recompose کردن نیز از بین نروند.
روش instant clone
روش سومی نیز وجود دارد با نام instant clone که دقیقا مانند linked clone کار می کند یعنی از دیسک به اشتراک گذاشته شده توسط Master image استفاده می کند، اما این روش یک مرحله اضافه نیز دارد و آن اینست که همان کاری که در رابطه با دیسک انجام می دهد، در رابطه با memory نیز انجام می دهد.
در نتیجه سرعت ساخت یک ماشین مجازی در این روش بسیار بالا می رود زیرا نیاز به بوت شدن سیستم عامل در ماشین جدید نیست. به همین دلیل از این روش بیشتر در مواقعی استفاده می شود که دسکتاپ ها با آمدن درخواست جدید از سمت کاربر، ساخته می شوند و با log out کردن کاربر نیز پاک می شوند.
نرم افزار VMware Composer
شرکت VMware در رابطه با linked clone و instant clone محصولی با نام VMware Composer ارائه نموده است که آنرا بر روی یک ماشین ویندوزی نصب می کنیم که البته برای نصب نیاز به SQL Server نیز داریم. سپس می بایست در Horizon View تنظیمات مربوط به Composer را در vCenter معرفی شده انجام دهیم. از اینجا بعد کلیه مراحل ساخت این نوع از Clone ها در Horizon View انجام خواهد گردید.
