فین تک اصطلاحی است که از ترکیب دو عبارت انگلیسی Finance و Technology شکل گرفته است. هر کسب‌وکاری که از فناوری برای ارتقا یا خودکارسازی خدمات و فرآیندهای مالی استفاده می‌کند، در دسته‌ی فین تک قرار می‌گیرد. فین تک یک صنعت به سرعت در حال رشد است که به طرق مختلف در خدمت منافع مصرف کنندگان و مشاغل است. از بانکداری تلفن همراه و بیمه گرفته تا برنامه‌های ارز دیجیتال و سرمایه‌گذاری. فینتک مجموعه‌ای از برنامه‌های به ظاهر بی‌پایان دارد.
این صنعت بسیار بزرگ است و با توجه به سرمایه‌گذاری‌های عظیمی که حتی سازمان‌های بزرگ سنتی در شرکت‌های استارتاپ Fintech کرده‌اند، در سال‌های آینده شاهد گسترش بیشتر آن خواهیم بود.
فهرست مطالب
فین تک چگونه در خدمت بازارهای مالی خواهد بود؟
فینتک صنعت جدیدی نیست، ولی خیلی سریع تکامل یافته است. فناوری تا حدی همیشه بخشی از دنیای مالی بوده است، از کارت‌های اعتباری در دهه ۱۹۵۰ و یا دستگاه‌های خودپرداز گرفته تا جابه‌جایی مبالغ بالا از یک قاره به قاره‌ی دیگر.
فناوری‌های جدیدی مانند هوش مصنوعی، یادگیری ماشین، بلاکچین و Data science، بسیار در تکامل سریع حوزه‌ی Fintech اثربخش بوده‌اند. این اثربخشی تاحدی بوده که بانک‌های سنتی نیز مجبور به استفاده از خدمات آن شده‌اند. زیرا می‌دانستند در صورت عدم ورود به این بخش، به زودی از بازار رقابت حذف خواهند شد. به همین دلیل رقابت سختی در سرمایه‌گذاری در این حوزه ایجاد شد.
اما رشد گسترده شرکت‌ها و بازارهای فینتک در مقیاس جهانی منجر به افزایش آسیب‌پذیری در زیرساخت‌های فینتک شده است. به دلیل وجود حجم نقدینگی بالا در این بخش و معاملات خرد و کلان زیادی که در آن اتفاق میافتد، مجرمان سایبری نیز وسوسه شده و دائماً به دنبال نقاط آسیب‌پذیر آن هستند. به همین دلیل امنیت سایبری نیز در این حوزه، بسیار مورد توجه قرار گرفته است.
در ادامه به بررسی حوزه‌های بزرگی می‌پردازیم که فین تک در آن‌ها ورود پیداکرده است:
بانکداری
موبایل بانک، بخش بزرگی از صنعت فینتک است. در دنیای مالی، مصرف‌کنندگان به‌طور فزاینده‌ای خواستار دسترسی دیجیتالی آسان به حساب‌های بانکی خود، به‌ویژه در موبایل هستند. اکثر بانک‌های بزرگ در حال حاضر نوعی از ویژگی‌های بانکداری تلفن همراه را ارائه می‌دهند. در ایران نیز تمامی بانک‌های خصوصی و دولتی این سرویس را ارائه می‌دهند.
در این راستا، نئوبانک‌ها (Neobanks) هم که اصلاً اساس کارشان بانکداری دیجیتال است، به سوی فین تک رفتند. این دسته از بانک‌ها شعب فیزیکی ندارند و تمام خدمات خود را به‌صورت غیرحضوری به مشتریان خود عرضه می‌کنند. بلوبانک یکی از نمونه‌های موفق در نئو بانک‌های ایرانی است که با سرمایه‌گذاری بانک سامان شکل گرفته است.
رمزارز و بلاکچین
بلاکچین یک فناوری است که امکان وجود به بازار رمزارزها را داده است، در حالی که پیشرفت در فناوری ارزهای دیجیتال را می‌توان هم به بلاکچین و هم به فینتک نسبت داد. اگرچه بلاک چین و ارز دیجیتال، فناوری‌های منحصربه‌فردی هستند که می‌توان آن‌ها را خارج از حوزه فینتک در نظر گرفت، اما از نظر تئوری، وجود هر دو در فینتک ضروری هستند و رابطه آن‌ها کاملاً در هم تنیده است که نمی‌توان آن‌ها را از هم جدا دانست.
سرمایه‌گذاری و پس‌انداز
فینتک در سال‌های اخیر باعث افزایش تعداد اپلیکیشن‌های سرمایه‌گذاری و پس‌انداز شده است. این برنامه‌ها می‌توانند در زمینه‌های مختلف به شما کمک کنند و باعث افزایش سرمایه‌تان گردند. البته این برنامه‌ها و قابلیت‌هایی که ارائه می‌دهند، از نوعی به نوع دیگر متفاوت هستند. ممکن است یکی صرفاً در زمینه آموزش باشد و دیگری در زمینه مدیریت خرید و فروش سهام. محبوبت‌ترین اپلیکیشن‌ها در این حوزه عبارتند از:
- Betterment
- Invstr
- Acorns
- Wealthbase
- Wealthfront
- Stockpile
- Charles Schwab
- Ellevest
یادگیری ماشین و تجارت
پیش‌بینی این که بازارها به کدام سمت می‌روند، شانسی نیست بلکه نیاز به تخصص دارد. میلیاردها تومان پولی که در این بازارها وجود دارند، باعث شده تا یادگیری ماشین یا Machine Learning وارد حوزه فین تک شده و یاری رسان پیش‌بینی‌های روند حرکت بازار شود. یادگیری ماشین که زیرمجموعه‌ای از هوش مصنوعی است با استفاده از الگوریتم‌های خود قادر است حجم انبوهی از اطلاعات را تحلیل کرده و از این طریق به مصرف‌کنندگان، شرکت‌ها، بانک‌ها و سازمان‌های دیگر اجازه دهد تا درک آگاهانه‌تری از ریسک‌های سرمایه‌گذاری و خرید داشته باشند.
سیستم پرداخت
جابجایی پول چیزی است که فین تک در آن بسیار عالی عمل کرده است و استارتاپ‌های زیادی نیز به این بخش ورود پیدا کرده‌اند. اکنون ارسال پول به صورت دیجیتالی در هر نقطه از جهان آسان‌تر از همیشه شده است. نمونه‌های خارجی از این سیستم‌ها عبارتند از Paypal، Venmo و Zelle. از نمونه‌های موفق ایرانی نیز می‌توان به نرم افزار آپ اشاره کرد.
سیستم‌های اعتبارسنجی
با استفاده از این سیستم دیگر فرآیند اعتبارسنجی افراد بسیار سریع و راحت می‌شود. شما راحت می‌توانید با استفاده از موبایل خود، درخواست اعتبارسنجی برای دریافت وام بدهید. به همین راحتی! کمپانی‌های معروفی که در این زمینه فعالیت می‌کنند عبارتند از Tala، Petal و Credit Karma.
بیمه
در حالی که اینشورتک (Insuretech) به سرعت در حال تبدیل شدن به یک صنعت است، اما هنوز می‌توان آن را در زیر چتر Fintech قرار داد. صنعت بیمه تا حدودی آهسته و با احتیاط از فناوری استفاده می کند و بسیاری از استارت آپ‌های فین تک با شرکت‌های بیمه سنتی همکاری می‌کنند تا به خودکارسازی فرآیندها و گسترش پوشش کمک کنند.
